در ادامه یک مقاله کامل و مفصل درباره‌ی اینکه چطور بفهمیم کدام قطعه با سیستم ما سازگار است می‌خوانی:

چطور بفهمیم کدام قطعه با سیستم ما سازگار است؟

ارتقاء کامپیوتر فقط خرید یک قطعه قوی‌تر نیست؛ بلکه مهم‌تر این است که آن قطعه با سایر اجزای سیستم شما سازگار باشد. اگر به این نکته توجه نکنید، ممکن است با مشکلاتی مثل کار نکردن سیستم، خطاهای بوت یا حتی آسیب به قطعات مواجه شوید. در این مقاله، قدم‌به‌قدم بررسی می‌کنیم که چطور قطعات سازگار انتخاب کنیم.

۱. تشخیص مشخصات فعلی سیستم

اولین قدم، شناسایی قطعات موجود در سیستم است. برای این کار می‌توانید از ابزارهای زیر استفاده کنید:

• نرم‌افزار CPU-Z (اطلاعات کامل CPU، مادربرد، رم)
• نرم‌افزار Speccy یا HWinfo (بررسی کامل سخت‌افزار)
• یا ساده‌تر: دیدن مشخصات سیستم در Task Manager > Performance (در ویندوز)

نکات کلیدی که باید بدانید:

• مدل دقیق مادربرد
• نوع و ظرفیت رم (DDR3, DDR4 یا DDR5؟)
• نوع پردازنده (Socket نوع پردازنده)
• مدل کارت گرافیک فعلی
• مشخصات پاور (منبع تغذیه) (وات و برند)

۲. انتخاب پردازنده (CPU) سازگار

نکته‌ی اصلی: هر مادربرد از یک نوع خاص از سوکت CPU پشتیبانی می‌کند.

چطور چک کنیم؟

• پیدا کردن مدل مادربرد (مثلاً ASUS B450M-A)
• جستجو در سایت رسمی برند برای لیست CPUهای پشتیبانی شده (CPU Support List)

مثال:

• مادربرد با سوکت AM4 فقط پردازنده‌های AMD Ryzen مخصوص این سوکت را قبول می‌کند.

۳. انتخاب رم (RAM) مناسب

سؤالات کلیدی:

• مادربرد شما از چه نسل رمی پشتیبانی می‌کند؟ DDR3، DDR4 یا DDR5؟
• حداکثر فرکانس قابل پشتیبانی چقدر است؟ (مثلاً تا 3200MHz)
• حداکثر ظرفیت پشتیبانی شده چند گیگابایت است؟

نکته: اگر رم با فرکانس بالاتر از پشتیبانی مادربرد بخرید، ممکن است به‌طور پیش‌فرض با فرکانس پایین‌تر کار کند یا اصلاً بوت نشود.

۴. انتخاب کارت گرافیک (GPU)

چک کردن موارد زیر:

• آیا پاور شما وات کافی برای کارت گرافیک جدید دارد؟
• کیس شما فضای کافی برای کارت گرافیک بزرگ‌تر دارد؟
• مادربرد شما دارای اسلات PCIe مناسب (معمولاً PCIe x16) هست؟

نکته:
حتی کارت‌های گرافیک جدید (مثلاً RTX 4070) روی مادربردهای قدیمی کار می‌کنند ولی ممکن است عملکرد بهینه نداشته باشند (محدود شدن توسط CPU یا پهنای باند PCIe).

۵. انتخاب ذخیره‌ساز (SSD / HDD)

نکات مهم:

• مادربرد شما چه نوع اتصالاتی دارد؟ SATA یا NVMe (M.2)؟
• اگر قصد خرید SSD NVMe دارید، مادربرد باید پشتیبانی کند.

چطور بفهمیم؟

• با نگاه به دفترچه راهنمای مادربرد یا مشخصات آن در اینترنت.

۶. ارتقاء پاور (Power Supply)

باید چک کنید:

• وات مورد نیاز کل سیستم (با اضافه شدن قطعات جدید مثل کارت گرافیک قوی‌تر)
• کیفیت پاور (ترجیحاً از برندهای معتبر با گواهی 80 Plus)

۷. نکات خاص در تعویض مادربرد

اگر مادربرد را تغییر می‌دهید باید به این نکات توجه کنید:

• هماهنگی با CPU جدید
• سازگاری با رم (نسل و فرکانس)
• توجه به ابعاد کیس (ATX، Micro-ATX، Mini-ITX)
• نیاز به نصب مجدد ویندوز یا درایورها

جدول چک‌لیست بررسی سازگاری

ابزارهای آنلاین مفید برای بررسی سازگاری

• PCPartPicker.com
  برای چک کردن اینکه قطعات مختلف با هم سازگارند یا نه.
• وب‌سایت رسمی سازندگان مادربرد
  (برای پیدا کردن لیست CPU و رم‌های پشتیبانی شده)

نتیجه‌گیری

انتخاب قطعه‌ی سازگار نیاز به دقت و تحقیق دارد.
شناسایی قطعات موجود، مطالعه دفترچه مادربرد و استفاده از ابزارهای آنلاین می‌تواند تا حد زیادی شما را از خطا و هزینه‌ی اضافی حفظ کند.